Αυτοεκτίμηση και Αυτοαποδοχή
Ποιά η σχέση τους;
07.03.2018
Πόσες φορές δεν έρχεται στη ζωή μας μία άσχημη μέρα όπου η αυτοπεποίθησή μας «πάει περίπατο»; Ενώ άλλες μέρες μπορεί να νιώθουμε πολύ καλά;
Η ευθραυστότητα της αυτοεκτίμησης σχετίζεται με το γεγονός ότι είναι μία αξιολογική διαδικασία η οποία φυσικά μεταβάλλεται ανάλογα με το αποτέλεσμα των συμπεριφορών μας.
Αντίθετα η αυτοαποδοχή είναι μία πιο γενικευμένη έννοια που αναφέρεται στην αναγνώριση και την αποδοχή του εαυτού. Ο βαθμός αυτοαποδοχής σχετίζεται άμεσα με το βαθμό ευτυχίας που μπορούμε να βιώσουμε.
Πιο συγκεκριμένα η αυτοαποδοχή αφορά την αναγνώριση όλων των πτυχών του εαυτού μας, αδυναμίες και δυνάμεις, όχι μόνο τα θετικά αλλά και τα αρνητικά. Είναι μία άνευ όρων αποδοχή, απελευθερωμένη από οποιαδήποτε ιεράρχηση, κριτική και αξιολόγηση.
Πως μαθαίνεται;
Διαμορφώνεται από την παιδική ηλικία μέσα από την αποδοχή που εισπράττουμε από τους γονείς. Αν δεν κατορθωθεί- και είναι πολύ συχνό το να μην κατορθωθεί-να βιώσουμε ότι μας αποδέχονται άνευ όρων, αναπτύσσουμε την τάση να κρίνουμε τον εαυτό μας μέσα από τις συμπεριφορές μας και συνεπώς να τον θεωρούμε ανεπαρκή. Κατα συνέπεια η επικριτικότητα των γονέων αλλά και των σημαντικών άλλων όπως δασκάλων ή αδελφών («δεν είσαι αρκετά καλός ή συνεπής ή όμορφος») διαμορφώνει την αντίληψη ότι η αποδοχή είναι υπο όρους. Έτσι μαθαίνουμε να αξιολογούμε τον εαυτό μας αρνητικά, να μας αντιμετωπίζουμε ως ελλατωματικούς, να εσωτερικεύουμε συναισθήματα απόρριψης και να γινόμαστε σταδιακά εμείς οι ίδιοι ένας επικριτικός γονέας του εαυτού μας.
Η απαρχή της αυτοαποδοχής λοιπόν έρχεται από ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Έτσι ώστε να μην χρειάζεται να αποδεικνύουμε την αυτοαξία μας στους άλλους. Ακόμα και αν αυτό δεν το βιώσαμε στην παιδική μας ηλικία μπορούμε να δημιουργήσουμε στην ενήλικη ζωή ένα κύκλο με ανθρώπους που δεν ενθαρρύνουν την επικριτικότητα. Σταδιακά, εμείς οι ίδιοι, να αποστασιοποιηθούμε από συμπεριφορές που έρχονται από το παρελθόν (όπως το να κρίνουμε τους εαυτούς μας ως ένας επικριτικός γονέας) και να κατανοήσουμε από που έρχονται αυτές οι συμπεριφορές και να συγχωρέσουμε τον εαυτό μας σπάζοντας έτσι το φαύλο κύκλο της απόρριψης. Να αποδεχθούμε όσα δυσκολευόμαστε να αντιμετωπίσουμε (φόβους και αποτυχίες) και να δεχθούμε πως κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Σταδιακά θα δούμε πως δεν υπάρχει καν λόγος συγχώρεσης. Μόνο όταν σταματήσουμε να βαθμολογούμε τον εαυτό μας θα τον αποδεχθούμε αυθεντικά και θα βιώσουμε την ευτυχία.
Για να αποκτήσουμε αυτοεκτίμηση χρειάζεται πρώτα να αποδεχθούμε τον εαυτό μας και ειδικότερα τις πτυχές που δεν μας αρέσουν. Μόνο όταν σταματήσουμε να κρίνουμε τους εαυτούς μας θα καταφέρουμε να έχουμε μία θετικότερη εικόνα για εμάς.
Άλλωστε πρέπει να θυμόμαστε ότι κανείς δεν μας κρίνει χειρότερα από τον ίδιο μας τον εαυτό.